Η ισότητα των φύλων αποτελεί σημαντική πρόκληση για τις φυτείες μπανάνας στη Λατινική Αμερική. Σε αυτή την απαιτητική και σκληρή εργασία, που παραδοσιακά κυριαρχείται από άνδρες, οι γυναίκες συχνά υπόκεινται βία, διακρίσεις, εκφοβισμό και σεξουαλική παρενόχληση. Για την Chiquita είναι ιδιαίτερα σημαντικό όλοι οι υπάλληλοι να αισθάνονται ασφαλείς και να απολαμβάνουν τις καλύτερες δυνατές συνθήκες εργασίας, σε ασφαλές περιβάλλον, χωρίς φόβο παρενόχλησης. Στο πλαίσιο της επίτευξης του στόχου της για την ισότητα των φύλων και την ενδυνάμωση του γυναικείου εργατικού δυναμικού της, η εταιρεία δημιούργησε μία σειρά σημαντικών εργαλείων που διασφαλίζουν τα δικαιώματα των γυναικών και προωθούν τις ίσες ευκαιρίες, υιοθετώντας μηδενική ανοχή σε ανάλογα φαινόμενα.

Τα εργαλεία προστασίας της Chiquita

Ένα βασικό εργαλείο είναι το σύστημα τηλεφωνικής επικοινωνίας που παρέχεται σε όλους τους υπαλλήλους, καθ’όλη τη διάρκεια της χρονιάς και μέσω του οποίου μπορούν ανώνυμα να καταγγείλουν περιπτώσεις διάκρισης ή παρενόχλησης. Το σύστημα προωθείται ενεργά από εκπροσώπους της εταιρείας και παρέχει την ευκαιρία σε όλους τους εργαζόμενους να εκφράσουν με ασφάλεια οποιοδήποτε ζήτημα τους απασχολεί και να αναζητήσουν άμεσα βοήθεια, σε περίπτωση ανάγκης.

Ακόμη ένα εργαλείο για τη διασφάλιση της ισότητας των φύλων και την ενίσχυση της θέσης των γυναικών είναι η συμφωνία IUF-COLSIBA-Chiquita που η εταιρεία εφαρμόζει από το 2001. Πρόκειται για μία μοναδική στον κλάδο της μπανάνας συμφωνία, που προωθεί τα δικαιώματα των εργατών και η οποία από το 2013 επικεντρώνεται στις γυναίκες. Πιο συγκεκριμένα, στοχεύει στην αύξηση των ευκαιριών απασχόλησης γι’ αυτές και αποτελεί τη βάση της ενημερωτικής εκστρατείας που υλοποιεί η εταιρεία για την προώθηση των τεχνικών δεξιοτήτων, των δικαιωμάτων, της υγείας και της ασφάλειας των γυναικών στην εργασία. Μια ελεγκτική επιτροπή συνεδριάζει τακτικά για την επίβλεψη της εφαρμογής των όρων της συμφωνίας.

Το 2013, η εταιρεία συνέταξε και ενέκρινε ένα παράρτημα της συμφωνίας, την «κοινή συμφωνία για τη σεξουαλική παρενόχληση». Αυτό το ισχυρό πρόσθετο μέτρο έχει ήδη συμπεριληφθεί στη συλλογική σύμβαση εργασίας της εταιρείας σε Παναμά, Κόστα Ρίκα, Ονδούρα και Γουατεμάλα.

Πιλοτικό πρόγραμμα στον Παναμά

Η παροχή ίσων ευκαιριών στους εργαζομένους βρίσκεται στον πυρήνα των δραστηριοτήτων της Chiquita και η αμφισβήτηση των κοινωνικών προτύπων και η διασφάλιση ίσων ευκαιριών για τις γυναίκες είναι ιδιαίτερα σημαντική. Η ισότητα στις χώρες παραγωγής αποτελεί σίγουρα πρόκληση και για να αυξηθεί το ποσοστό των γυναικών που εργάζονται στην εταιρεία, η Chiquita δημιουργεί και παρέχει ευκαιρίες απασχόλησης, ενώ παράλληλα ενισχύει την επικοινωνία μαζί τους, προκειμένου να τις παρακινήσει να υποβάλουν αιτήσεις για εργασία.

Χαρακτηριστικό είναι το πιλοτικό πρόγραμμα που υλοποιήθηκε στον Παναμά το 2014 με τη συνεργασία τοπικής επιτροπής γυναικών και την οργάνωση Sitraibana. Η δράση, που ενισχύει τα γυναικεία πρότυπα, έχει αυξήσει τη συμμετοχή των γυναικών στην εργασία από 8% σε 13% και έχει βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας, ενώ παράλληλα ενημερώνει και εκπαιδεύει τους εργαζομένους σχετικά με τη σεξουαλική παρενόχληση και τα δικαιώματα των γυναικών.

Παράλληλα, η εταιρεία έχει διαπιστώσει ότι σε πολλές περιπτώσεις εργασιών η απόδοση γυναικών και ανδρών είναι ίδια, και ότι ενώ οι βαριές εργασίες παραμένουν κυρίως ανδρική υπόθεση, υπάρχουν τομείς στους οποίους οι γυναίκες υπερέχουν, όπως για παράδειγμα στις καλλιέργειες θερμοκηπίου.

Οι διαρκείς προσπάθειες της Chiquita για την ενίσχυση των γυναικών

Στο στόχαστρο της εταιρείας αυτή τη στιγμή είναι οι μισθολογικές ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων, αλλά και στις διαθέσιμες ευκαιρίες στο εσωτερικό του οργανισμού και στόχος είναι αυτές να έχουν εξομαλυνθεί το αργότερο μέχρι την έκδοση της επόμενης έκθεσης το 2020.

Οι προσπάθειες της Chiquita έχουν σημειώσει μεγάλη επιτυχία, με την εταιρεία να έχει αποκτήσει μία ωφέλιμη εμπειρία από την όλη διαδικασία. Χάρη στις προσπάθειες αυτές, ο αριθμός των γυναικών που εργάζονται στην εταιρεία έχει αυξηθεί και πλέον καταλαμβάνουν το 17% του εργατικού δυναμικού και το 21% των διοικητικών θέσεων της εταιρείας, ενώ σημαντική αύξηση της τάξης του 8% έχει καταγραφεί στο γυναικείο εργατικό δυναμικό του Παναμά. Η εταιρεία επίσης επαναξιολογεί συστηματικά τις διαδικασίες της, για την εύρεση του αποτελεσματικότερου τρόπου ενίσχυσης του ρόλου των γυναικών σε ολόκληρη την εταιρεία.

Οι προσπάθειες της εταιρείας σε αυτόν τον τομέα υποστηρίχθηκαν ένθερμα από μία μελέτη του 2017 για τα δικαιώματα των παιδιών, στην οποία συμμετείχαν διεθνείς αξιολογητές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που μελέτησαν 14 αγροκτήματα της Chiquita σε Κόστα Ρίκα και Παναμά και επαίνεσαν την «καλή και ανοιχτή κουλτούρα» της εταιρείας. Η μελέτη κατέδειξε επίσης ότι «οι γυναίκες εργαζόμενες δήλωσαν ότι λαμβάνουν μία συστηματικά δίκαιη αντιμετώπιση και δεν υπόκεινται σε παρενοχλήσεις ή διακρίσεις από συναδέλφους ή ανωτέρους», τονίζοντας παράλληλα ότι «η Chiquita υιοθετεί μία ισχυρή πολιτική προστασίας για τις έγκυες γυναίκες στο χώρο εργασίας».

Οι γυναίκες εργαζόμενες της Chiquita: τρεις ιστορίες επιτυχίας

Elizabeth Vargas Hidalgo

Η Elizabeth Vargas Hidalgo είναι επόπτρια στο τμήμα συσκευασίας φυτών στο Triple Tres Farm στην Κόστα Ρίκα. Ξεκίνησε να εργάζεται στις καλλιέργειες της Chiquita το 1989. Το 2006 μετακινήθηκε στο τμήμα διάγνωσης των καρπών, μία θέση που προσέφερε στην οικογένειά της έναν άνετο και ασφαλή τρόπο ζωής. Το 2016 προήχθη σε βοηθό συσκευασίας και έχοντας στο μεταξύ λάβει αρκετά βραβεία αριστείας, το 2017 ανέλαβε τη θέση της προϊσταμένης στο εργοστάσιο συσκευασίας, την οποία διατηρεί μέχρι σήμερα. Η ίδια δηλώνει: «Είχα την ευκαιρία να διακριθώ με επιτυχία σε μία θέση που συνήθως καταλάμβαναν άνδρες. Είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων προς την εταιρεία για την εμπιστοσύνη της».

Faustina Madrid

Η Faustina Madrid σπούδασε αγρονομία και ξεκίνησε να εργάζεται στην Chiquita το 2005 ως προϊσταμένη συσκευασίας. Γρήγορα προήχθη σε Τεχνικό Έρευνας & Ανάπτυξης και το 2017 ανέλαβε τη θέση της Υπεύθυνης Διαχείρισης της Φυτείας. Η εργασία της στην Chiquita τής επέτρεψε να ενισχύσει τις γνώσεις και τις ικανότητές της και μέσω των καλών σχέσεων με τους συναδέλφους της κατάφερε να ηγηθεί μίας ανδοκρατούμενης ομάδας. Περιγράφει τη φιλοσοφία της ως «δύναμη και επιμονή για την επίτευξη του στόχου και διατήρηση της ελπίδας μέχρι την τελευταία στιγμή».

Nives De Luca

Η Nives De Luca ξεκίνησε να εργάζεται στην Chiquita το 2003, στο πλαίσιο του προγράμματος Global Management Development Program (GMDP) και το 2017 έγινε επικεφαλής του ναυπηγείου στο San Pedro Sula της Ονδούρας. Ένα χρόνο αργότερα προήχθη στη θέση της Senior Planner Transportation της Chiquita σε Ονδούρα και Νικαράγουα, ενώ στην πορεία κάλυψε μία σειρά θέσεων στο περιφερειακό γραφείο της Chiquita στην Κόστα Ρίκα. Από τον Αύγουστο του 2018 είναι Διευθύντρια του Λιμένα Oxnard της Καλιφόρνια, έχοντας υπό την ευθύνη της, ολόκληρη την Δυτική Ακτή των ΗΠΑ.

Η Nives δηλώνει: «Με πτυχίο στην επιστήμη των φυτών, πάντα με ενδιέφερε ο κλάδος της γεωργίας. Όταν πριν από 15 χρόνια ολοκλήρωνα το MBA μου, είχα την τύχη να επιλεγώ στο πρόγραμμα GMDP που υλοποιούσε τότε η Chiquita και έκτοτε δεν σταμάτησα να εξελίσσομαι. Τα τελευταία δύο χρόνια, έχω αναλάβει διευθυντικές θέσεις με μεγάλες προκλήσεις και πολύ περισσότερες ευθύνες και μετακινήσεις απ’ ότι είχα ποτέ φανταστεί. Ήταν δύσκολο, αλλά η ανταμοιβή και η εμπειρία είναι τεράστια.»