Ο απόλυτος οδηγός στο λεξιλόγιο των δρομέων (μέρος B)

Αρνητικά περάσματα: Το να τρέχεις το δεύτερο μισό του αγώνα γρηγορότερα από το πρώτο.  

Τραυματισμός υπέρχρησης: Κάθε τραυματισμός που προκύπτει από μεγάλο χιλιομετρικό όγκο, που το σώμα δεν είναι έτοιμο να δεχτεί.

Υπερπροπόνηση: Μία μεγάλη πτώση στην απόδοση που συμβαίνει όταν το σώμα πιέζεται παραπάνω από την ικανότητά του να ανακάμπτει. Μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση, κακή απόδοση στον αγώνα, μη ποιοτική προπόνηση, ευερεθιστότητα και απώλεια ενθουσιασμού για το τρέξιμο. Η σοβαρή υπερπροπόνηση μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στον ύπνο, κακή λειτουργία του ανοσοποιητικού, απώλεια όρεξης και αμμηνόροια για τις γυναίκες.Ρυθμός (Pace): Το πόσο γρήγορα τρέχεις, συχνά εκφραζόμενο σε χιλιόμετρα ανά λεπτό (ή μίλια). Φυσικά, ο ρυθμός που τρέχεις κάθε μέρα αλλάζει κατά πολύ, αφού παράγοντες που τον καθορίζουν είναι: o καιρός, το επίπεδο κούρασης, το τι θες να προπονήσεις και αναρίθμητοι άλλοι παράγοντες.

Προσωπικό ρεκόρ: Όρος που αναφέρεται για να περιγράψει τον πιο γρήγορο χρόνο ή την πιο γρήγορη απόσταση που έχεις τρέξει σε έναν αγώνα. Στ’ αγγλικά θα το δεις και ως ‘Personal Best (PB)’.

Πελματιαία απονεύρωση: Χοντρός συνδετικός ιστός που καλύπτει κατά μήκος τη βάση του πέλματός σου από τη κόκκαλο της φτέρνας μέχρι τη βάση των δαχτύλων σου. Τραυματίζεται εύκολα από απότομες αυξήσεις σε όγκο χιλιομέτρων ή/και ένταση, αλλά και από ανελαστικότητα στους μύες της γάμπας.

Τετρακέφαλοι: Οι τετρακέφαλοί σου είναι οι βασικοί μύες στο μπροστινό μέρος των ποδιών σου. Βοηθάνε στη σταθεροποίηση των γονάτων σου, αφού το πόδι σου χτυπήσει το έδαφος, καθώς τρέχεις. Οι νέοι δρομείς που κάνουν πολλή καθιστική ζωή έχουν τετρακεφάλους πιο σφιχτούς και κοντύτερους από αυτούς που θα έπρεπε. Η καλή ενδυνάμωση και ευλυγυσία βοηθάει στην ανακούφιση της έντασης στα γόνατα.Ποιοτικές προπονήσεις: Κάθε προπόνηση που είναι γρηγορότερη ή πιο μεγάλη από τα καθημερινά τρεξίματα. Ο όρος αναφέρεται συνήθως σε προπονήσεις όπως οι διαλειμματικές, τα tempo τρεξίματα, τα long runs, τα οποία όλα απαιτούν 1-2 μέρες αποκατάστασης.

Κομμάτια: Τα γρήγορα τμήματα (μέρη) τρεξίματος που επαναλαμβάνονται κατά τη διάρκεια μίας προπόνησης, με διάλειμμα ενδιάμεσα. πχ. 6 x 1000 μέτρα με διάλειμμα 2:30 λεπτά από το ένα κομμάτι στο άλλο.

Γόνατο του δρομέα: Ένας κοινός δρομικός τραυματισμός με φλεγμονή στην εσωτερική πλευρά της επιγονατίδας.

‘Διάφραγμα’: Συχνά το ακούς ως ‘μ’ έπιασε το διάφραγμά μου’ γι’ αυτόν που νιώθει ξαφνικά έναν οξύ πόνο ακριβώς από κάτω από τον θωρακικό κλωβό (καμιά φορά πηγαίνει και προς τα πάνω).

Περάσματα: Ο χρόνος που χρειάζεται για να ολοκληρώσεις μία καθορισμένη απόσταση. Αν τρέχεις 800 μέτρα, ή δύο γύρους, ίσως τσεκάρεις το πέρασμά σου αφού περάσεις τον πρώτο γύρο, για να καταφέρεις ομοιόμορφο ρυθμό σε όλα τα μέτρα.

Ρυθμός διασκελισμού: Είναι ο αριθμός των φορών που χτυπάνε τα πόδια σου το έδαφος κατά τη διάρκεια ενός λεπτού.

Ευθείες: Συχνά το ακούς και ως ‘ανοίγματα’. Είναι αυτές οι ‘τύπου σπριντ’ προσπάθειες 80 – 100 μέτρων που περιλαμβάνονται στην προθέρμανση μιας προπόνησης. Αυξάνουν την καρδιακή συχνότητα και τη συχνότητα διασκελισμού, τα πόδια σου είναι έτοιμα να τρέξουν. Οι ευθείες γίνονται συνήθως στο 80% της μέγιστης προσπάθειάς σου, με διάλειμμα jogging η περπάτημα πίσω.Τεστ ομιλίας (Talk test):  Ένας τρόπος μέτρησης της έντασης με κλίμα 1 έως 4. Κατά τη διάρκεια των χαλαρώνβ, μέτριων σε ένταση και μεγαλύτερων σε διάρκεια τρεξιμάτων σου, για παράδειγμα, θα πρέπει να είσαι σε θέση να μπορείς να κάνεις μια κανονική συζήτηση. Αν δεις ότι δεν μπορείς να μιλήσεις, ότι λες απλώς μερικές λέξεις τότε είσαι ψηλά στην κλίμακα (3 ή 4) και χρειάζεται να ρίξεις την έντασή σου!

Τεχνικά ρούχα: Αυτό αναφέρεται συνήθως σε ρούχα φτιαγμένα από συνθετικές ίνες που απομακρύνουν την υγρασία από το δέρμα, παρά την απορροφούν.

Tempo: Όταν οι δρομείς μιλάνε για ‘tempo run’ αναφέρονται συνήθως στο παρατεταμένο, πιο γρήγορο από το κανονικό τους τρέξιμο. Κρατάει 4 με 10 χιλιόμετρα συνήθως και το τρέξιμο γίνεται σε ρυθμό αγώνα μίας ώρας περίπου. Η αίσθηση είναι ‘άνετη δύσκολη’, δηλαδή να κρατάς έναν γρήγορο ρυθμό, αλλά όχι ρυθμό που θα έκανες σε ένα σπριντ ή σε έναν αγώνα λίγων χιλιομέτρων. Βέβαια, το τέμπο προσαρμόζεται πάντα σε σχέση με το στόχο.

Κανόνας 10%: Μην αυξάνεις τον χιλιομετρικό όγκο ή την ένταση για παραπάνω από 10% από τη μία εβδομάδα στην άλλη, προκειμένου να προλάβεις τραυματισμούς.

Τρέξιμο βουνού (trail running): To εν μέρει ή ολοκληρωτικά εκτός δρόμου τρέξιμο. Trails είναι τα μονοπάτια στο βουνό και η μαλακότερη επιφάνειά τους σε συνδυασμό με την εναλλαγή εικόνων, κάνουν αυτό το είδος τρεξίματος πιο ενδιαφέρον για πολλούς σε σχέση με αυτό της ασφάλτου. Βέβαια, είναι πιο αργό και ‘τεχνικό’ σε σχέση με το τρέξιμο στο δρόμο.

Υπερμαραθώνιος (Ultramarathon): Κάθε αγώνας που είναι μεγαλύτερος από μαραθώνιο.

Μέγιστη Πρόσληψη Οξυγόνου (VO₂ max): Η μέτρηση της μέγιστης ποσότητας οξυγόνου που μπορεί ένα άτομο να καταναλώσει το λεπτό κατά την άσκηση. Είναι ο βασικότερος δείκτης αντοχής.

Πηγή: runnersworld.com

Επιμέλεια: Ραφαηντίνα Πατρικέλλη, απόφοιτη ΤΕΦΑΑ, running coach