Οι στόχοι είναι σημαντικοί. Χωρίς αυτούς, δε θα υπήρχε η καθοδήγηση και η εστίαση να πετύχεις το οτιδήποτε. Μερικοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι η ανθρώπινη φύση υπερέχει από τους υπόλοιπους οργανισμούς λόγω του focus στο στόχο.
Είναι ενδιαφέρον ότι η αποτυχία επίτευξης ενός στόχου είναι κάτι ανθρώπινο και μάλιστα μπορεί να αποδειχτεί και απαραίτητο. Όταν πρόκειται να κατακτήσεις μια νέα δεξιότητα, η εξέλιξή σου πολλαπλασιάζεται όταν προσπαθείς για κάτι το οποίο είναι δύσκολο και μπορεί και να αποτύχει.
Όμως, η δημιουργία μεγαλεπήβολων στόχων – στην υγεία και το fitness – μπορεί να οδηγήσει σε πανωλεθρία και παραίτηση.
Το να μάθεις να θέτεις κατάλληλους στόχους αξίζει τον κόπο, μιας και μπορεί να σε βοηθήσει να εστιάζεις το τι θες να πετύχεις και να σε οδηγήσει με λιγότερες απώλειες και περισσότερες επιτυχίες.
Οι στόχοι που μένουν.
Στο χώρο της υγείας και του fitness, η στοχοθεσία σχετίζεται ισχυρά με αλλαγή συμπεριφοράς, well-being και απόδοση. Είναι ακόμα πιο αποτελεσματικοί όταν:
- Aκολουθείται ο κανόνας SMART: Ειδικός – Μετρήσιμος – Εφικτός- Ρεαλιστικός & με χρονικό περιορισμό (Specific Measurable Attainable Realistic & Time –bound).
- Να έχει την πρόκληση μέσα του (αλλά όχι υπερβολικά)
- Να έχουν στόχο το κοντινό μέλλον (μήνες, παρά χρόνια)
- Να έχουν ως επίκεντρο την αυτοβελτίωση και όχι το να ξεπεράσεις τους άλλους (να θες να γίνεις καλύτερος από τον εαυτό σου, όχι τους άλλους)
- Να συνοδεύεται από ανατροφοδότητηση της εξέλιξης (αυτοπαρακολούθηση μέσα από έλεγχο της φυσικής δραστηριότητας ή της δίαιτας)
Στόχοι που δεν είναι εφικτοί.
Ένας από τους πιο γρήγορους τρόπους να αποτύχεις είναι να βάλεις έναν μη εφικτό στόχο. Ένα απλό παράδειγμα είναι να πεις ότι θέλεις να χάσεις πάρα πολλά κιλά σε πολύ λίγο χρόνο. Οι συστάσεις λένε απώλεια βάρους παρακολουθούμενη από ειδικό είναι 0,5 με 1 κιλό την εβδομάδα. Η απώλεια βάρους με πιο γρήγορο ρυθμό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια υγρών και μυϊκού ιστού – σίγουρα όχι μια καλή τροπή για την υγεία σου.
Άλλα παραδείγματα τέτοιων στόχων είναι να χρειάζεται να αλλάξεις πλήρως τη ζωή σου για κάποιο χρονικό διάστημα – από το να κάνεις ένα πολύ έντονο πρόγραμμα γυμναστικής μέχρι να ακολουθείς ένα πολύ συγκεκριμένο διαιτολόγιο για κάποιους μήνες. Τέτοιες συνήθειες μπορεί να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη ζωή σου.
Κάνε τα παρακάτω για να πετύχεις τους στόχους σου.
- Μην εστιάζεις σε ένα συγκεκριμένο νούμερο κιλών που θες να χάσεις.
Η ζυγαριά μπορεί να δράσει αποθαρρυντικά και επίσης δεν μπορεί να σου δείξει τη διαφορά μεταξύ λιπώδους και μυϊκής μάζας ή μεταξύ πρηξίματος και αφυδάτωσης. Το να θέτεις στόχο για τα κιλά σου βασιζόμενος αποκλειστικά στη ζυγαριά σου μπορεί να ενισχύσει την αίσθηση αποτυχίας, ειδικά όταν ζυγίζεσαι συχνά και βλέπεις το νούμερο στη ζυγαριά να μην έχει μια σταθερή καθοδική πορεία.
Να έχεις ένα στόχο για το βάρος σου είναι ΟΚ, αλλά όταν θες να χάσεις βάρος πρώτα από όλα δες την σύσταση του σώματός σου (το ποσοστό λιπώδους και μυϊκής μάζας που το αποτελούν). Αν ασκείσαι συχνά και τρέφεσαι υγιεινά, θα κερδίζεις μυϊκή μάζα και θα χάνεις λίπος.
Αντιθέτως κάνε αυτό: Βάλε στόχο διατροφικές συμπεριφορές που θα βελτιώσουν την υγεία σου.
- Μην οδηγείς τον εαυτό σου στα άκρα πριν να είσαι έτοιμος
Η συμμετοχή σε αγωνίσματα τύπου κούρσες μετ΄ εμποδίων, μαραθώνιος και τρίαθλο είναι πολύ αξιοθαύμαστα κατορθώματα που σε φέρνουν σίγουρα στα όρια σου σε σωματικό και ψυχολογικό επίπεδο. Ως εκ τούτου η συμμετοχή σε τέτοια αθλητικά events είναι για αθλητές που έχουν στο πόδια τους χρόνια χιλιόμετρα και όχι αθλούμενους που μετράνε μήνες αθλητικής πορείας.
Αν τώρα ξεκινάς, οι στόχοι σου θα πρέπει να είναι λιγότερο “προκλητικοί”. Για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις δεν είναι κακό να θες να συμμετάσχεις σε έναν τέτοιο αγώνα, αλλά μπορεί να είναι αρκετά ριψοκίνδυνο για κάποιο τραυματισμό αν δεν έχει προηγηθεί η κατάλληλη προετοιμασία.
Αντιθέτως κάνε αυτό: Δοκίμασε πιο εφικτές προκλήσεις που θα σου προσφέρουν μια συνεχόμενη αθλητική τροχιά.
Δημιούργησε την προπόνηση που θα σε οδηγήσει με σταθερό ρυθμό σε μια active καθημερινότητα, δίχως σωματικές προκλήσεις στις οποίες πιθανόν δε μπορείς να ανταπεξέλθεις. Αν ο στόχος σου είναι να κατέβεις στο μαραθώνιο, δώσε στον εαυτό σου άπλετο χρόνο να προετοιμαστεί (τουλάχιστον ένα χρόνο). Με άλλα λόγια βάλε μικρότερες προκλήσεις, όπως τα 5Κ. Μια τέτοια προσέγγιση, θα μειώσει τον κίνδυνο μυοσκελετικών τραυματισμών που σχετίζονται με τέτοιου τύπου υπερβολές.
Το να μείνεις μακριά από τραυματισμούς είναι αυτό που θα σου εξασφαλίσει ότι η άσκηση είναι μια ευχάριστη συνήθεια και έτσι θα συνεχίσεις ακάθεκτα να χτίζεις τις προκλήσεις για συμμετοχή σε όλο και μεγαλύτερα αθλητικά event.
- Μην έχεις στόχο να γίνεις “μοντέλο”
Το να συγκρίνεις τον εαυτό σου με μη ρεαλιστικές και πιθανότατα ψεύτικες εικόνες των μοντέλων είναι αρκετό για να σε κάνει να νιώσεις χάλια. Το να νιώθεις άσχημα για τον εαυτό σου είναι μια αποτελεσματική μέθοδος για να αποθαρρύνεις τον εαυτό σου. Η αλήθεια είναι πως όλα τα τα σώματα δεν είναι ίδια και ούτε ανταποκρίνονται με τον ίδιο τρόπο σε στην ίδια διατροφή ή πρόγραμμα γυμναστικής. Το να πιέζεις τον εαυτό σου για να αποκτήσεις ένα μη πραγματικό σώμα μπορεί για λίγο καιρό να σε οδηγήσει στο να κάνεις ένα δυνατό workout στο γυμναστήριο, αλλά είναι ακόμα πιο πιθανό να σε οδηγήσει στο να τα παρατήσεις όλα και να σε γεμίσει με ντροπή και ενοχές.
Αντιθέτως κάνε αυτό: Βρες δραστηριότητες που σε γεμίζουν χαρά.
Οι έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που χαίρονται όταν ασκούνται είναι πιο πιθανό να παραμείνουν active και στο μέλλον. Ψάξε δραστηριότητες που θα σε γεμίζουν και δε θα θες να σταματάς. Όταν είσαι χαρούμενος και ασκείσαι τακτικά, τότε είναι σίγουρο πως θα βελτιώσεις τη φυσική σου κατάσταση.
Δημιούργησε μια πιο υγιή και χαρούμενη εκδοχή του εαυτού σου.
Τι κι αν αποτύχεις; Ακόμα και λογικοί στόχοι που μοιάζουν εφικτοί μπορεί μερικές φορές να μη σου βγουν και αυτό είναι ΟΚ, όσο δε το χρησιμοποιείς ως δικαιολογία για να τα παρατήσεις. Μερικές φορές η αποτυχία είναι απαραίτητη για να καταλάβεις τι δεν πήγε καλά. Στην πραγματικότητα, η επιτυχία θα έρθει όταν προσπαθήσεις πολλές φορές και όχι απλά μία.
Μην γίνεσαι σκληρός με τον εαυτό σου. Αν δεν πετύχεις το στόχο σου, αναθεώρησε τον και προσπάθησε ξανά.
Πηγή: greatist.com
Επιμέλεια: Μαρία Μεντζέλου, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος