Αν κάνεις αναζήτηση με τους όρους “sugar toxic” ή “sugar addiction” θα βρεις τίτλους που θα σπείρουν τον πανικό και θα λένε: “Δε θα ξανά φάω τούρτα γενεθλίων ξανά!” Όμως, στην αποκορύφωση της δίαιτας, το mantra ήταν: “Αν είναι fat – free, τότε σου κάνει!” Τότε, νούμερο ένα εχθρός ήταν το λίπος. Υπάρχει μια σειρά από μπισκότα που προωθούνται ως υγιεινά επειδή ήταν άπαχα – μπορεί όμως από τη μία να μην είχαν λίπος από την άλλη είχαν αρκετά πρόσθετα σάκχαρα.
Τα πρόσθετα σάκχαρα – τα οποία είναι όποια γλυκαντικά (συμπεριλαμβανομένου σάκχαρα από μέλι, αγαύη και σιρόπια) που προστίθενται στο τρόφιμο κατά την επεξεργασία ή τη συσκευασία τους – έχουν αποκαλεστεί τοξικά, δηλητηριώδη και εθιστικά από μερικούς ειδικούς και τα media.
Για μερικούς η εστίαση σε λεπτομέρειες, όπως πόσα γραμμάρια ακριβώς πρόσθετα σάκχαρα καταναλώνουν μπορεί να μη χρειάζεται και να είναι μια ανθυγιεινή πρακτική για μερικούς.
Ο φόβος για τα τρόφιμα με πρόσθετα σάκχαρα μπορεί να είναι πιο τοξικός από τα ίδια τα σάκχαρα.
Ο αντίλογος είναι μεγάλος, σχετικά με την υγεία και τα τρόφιμα. Όμως όλοι όσοι τα αντιμάχονται, πιθανόν δεν έχουν γνωρίσει ανθρώπους που έχουν φοβία με τη ζάχαρη και είναι ενοχικοί. Ναι είναι αλήθεια, τα επεξεργασμένα τρόφιμα και τα αναψυκτικά με πρόσθετα σάκχαρα είναι άφθονα στο τροφικό περιβάλλον και υπερβολική ποσότητα αυτών δεν κάνουν καλό στην υγεία. Επίσης, ναι η έρευνα όντως δείχνει συσχέτιση μεταξύ της υπερβολικής κατανάλωσης πρόσθετων σακχάρων με την πάροδο του χρόνου και του αυξημένου κινδύνου θνησιμότητας από καρδιαγγειακά, παχυσαρκία και σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, μεταξύ άλλων. Αυτό όμως σημαίνει ότι κάθε πρόσθετο σάκχαρο που τρως σου αφαιρεί χρόνια; Δεν έχει φανεί κάποια τέτοια ένδειξη.
Αυτό που είναι ακόμα πιο σημαντικό, είναι να βρεις τρόπους να κάνεις το φαγητό μια διαδικασία που θα κάνει καλό τόσο στην ψυχολογία σου όσο και στην υγεία σου. Αυτό συμβαίνει διότι υπάρχει μια λεπτή διαχωριστική γραμμή μεταξύ της σκέψης ότι μια μπουκιά από κάποιο τρόφιμο θα σε οδηγήσει στην ασθένεια και το να πεις με χαρά ότι μια φορά θα φας κάποιο τρόφιμο με πρόσθετα σάκχαρα, όταν γενικά ακολουθείς μια ισορροπημένη διατροφή.
Αν συγκαταλέγεις τον εαυτό σου στους… φοβικούς με τη ζάχαρη, οι πιθανότητες λένε ότι αυτό συμβαίνει επειδή έχεις ακούσει ότι η ζάχαρη είναι “τοξική” και “εθιστική”.
Υπάρχουν άνθρωποι που στη μάχη με φοβίες ως προς τα τρόφιμα αποφεύγουν κοινωνικές εκδηλώσεις ώστε να μη χρειαστεί να έρθουν αντιμέτωποι με την αβεβαιότητα αν τα τρόφιμα περιέχουν ζάχαρη. Όμως το φαγητό είναι μια κοινωνική διαδικασία. Είναι πιο αποδοτικό να τρως βάση των προτιμήσεων, των απεχθειών και των στόχων για την υγεία σου, παρά να ακολουθείς περιοριστικούς κανόνες. Αν θες να κάνεις αλλαγές για να τρως πιο υγιεινά ξεκίνα από κάτι που σου αρέσει και χρησιμοποίησε γεγονότα και όχι φόβο για να κατευθύνεις τις επιλογές σου.
Αν θες να ξεπεράσεις τις ενοχές σου με τη ζάχαρη, να πώς η σκέψη για το μέλλον μπορεί να βοηθήσει. Για να είμαστε ξεκάθαροι, οι περισσότεροι που ασχολούνται με τον κλάδο της υγείας όταν αναφέρονται στη ζάχαρη εννοούν τα πρόσθετα σάκχαρα και τι συμβαίνει όταν τα καταναλώνεις σε υπερβολικές ποσότητες. Αυτό σημαίνει ότι τα φρούτα, τα αμυλούχα λαχανικά, τα γαλακτοκομικά προϊόντα που δεν περιέχουν ζάχαρη και άλλα τρόφιμα που φυσικά περιέχουν σάκχαρα δεν αποτελούν ”κίνδυνο”. Σε όποια δίαιτα δεις να τα περιορίζει δεν προωθεί αλλαγές στο lifestyle που έχουν νόημα να γίνουν, μιας και τα παραπάνω τρόφιμα είναι πλούσια σε βιταμίνες και φυτικές ίνες.
Η σύσταση του American Heart Association για τα πρόσθετα σάκχαρα ως προς το ανώτατο όριο για τις γυναίκες είναι 6 κ.γλ. και για τους άντρες 9 κ.γλ. ημερησίως. Αν καταναλώνεις περισσότερα είναι ”κίτρινη” κάρτα και θα έπρεπε να το συζητήσεις με το διαιτολόγο ή το γιατρό σου ώστε να δείτε κατά πόσον χρειάζεται να κάνεις αλλαγές στη διατροφή σου. Υπάρχουν τόσο πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν τη διατροφή σου – όπως η άσκηση, ο καλός ύπνος, η διαχείριση του άγχους, το κάπνισμα – οπότε όλες αυτές οι συστάσεις είναι βοηθητικές για τη δημόσια υγεία, όμως η εξατομίκευση κρίνεται απαραίτητη.
Αν ήδη καταναλώνεις κυρίως ανεπεξέργαστα τρόφιμα και ελάχιστα επεξεργασμένα, ελάχιστα να ανησυχείς αν καταναλώσεις κάποιο τρόφιμο με πρόσθετα σάκχαρα.
Το άγχος για το κάθε γραμμάριο αυτής της λευκής σκόνης μπορεί από μόνο του να είναι πολύ αγχωτικό για την υγεία. Αυτό ισχύει και για τα αναψυκτικά – προφανώς το νερό είναι η κύρια πηγή ενυδάτωσης – περιστασιακά αν τύχει και πιεις ένα δεν είναι τόσο τραγικό. Φυσικά, όταν για λόγους υγείας πρέπει να προσέχεις την πρόσληψη πρόσθετων σακχάρων, τότε σίγουρα να ακολουθείς τις οδηγίες του γιατρού ή του διαιτολόγου σου. Όσοι όμως δεν ανήκουν σε αυτή την κατηγορία, μπορείτε να απολαύσετε το τρόφιμο όταν το επιλέξετε, με χαρά όχι ντροπή.
Δεν είσαι ο μόνος που δυσκολεύεται να συνδυάσει την ελευθερία με την ευελιξία στα τρόφιμα. Η κοινωνία από τη μια λέει ότι πρέπει να είσαι υγιής, αλλά ταυτόχρονα περιβάλλεσαι από μια πληθώρα επεξεργασμένων, πλούσιων σε σάκχαρα τροφίμων. Έτσι όταν κάτι πάει στραβά, το πρώτο πράγμα που συμβαίνει είναι να κατηγορείς τον εαυτό σου. Πώς έγινε και η θέληση σου σε εγκατέλειψε; Γιατί ήσουν ”κακός”; Σπάνια, αναγνωρίζουμε ότι η διατροφική κουλτούρα ή το διατροφικό περιβάλλον χτίστηκαν με την ιδέα της απόλαυσης να υποβόσκει, κάνοντας τρόφιμα πλούσια σε πρόσθετα σάκχαρα άμεσα διαθέσιμα.
Να θυμάσαι ότι η ευεξία δεν πρόκειται ποτέ να έρθει με το φόβο για το πιρούνι σου. Έρχεται μέσα από σκέψη για λογικές αλλαγές που σου επιτρέπουν ακόμα να βιώνεις απόλαυση και την τούρτα γενεθλίων.
Πηγή: self.com
Επιμέλεια: Μαρία Μεντζέλου, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, M.Sc. στην Κλινική Διατροφή, Τηλέφωνο: 6984515475, E-mail: maria.mentzelou@hotmail.com